Siyaset Sosyolojisi Temel Kavramlar

Siyaset Sosyolojisi Temel Kavramlar ve İdeolojiler

Siyaset, bireylerin özel ve kamusal bölgedeki yaşamlarını ilgilendiren bir kurumdur.

Aristo:"İnsan siyasal bir hayvandır." demiştir.

Siyaset sosyolojisi ve siyaset bilimi aynı konuyu farklı biçim ve şekillerde yöntemler kullanarak ele alan farklı kavramlardır.

Siyaset:ülke,devlet, insan yönetimi olarak tanımlayabiliriz.
Siyaset Bilimi:Farklı tür siyasal sistemlerde iktidarı ve iktidarın dağılımını inceleyen akademik disiplin olarak tanımlanır.

Siyaset bilimi yönetim aygıtları,kamu yönetimi mekanizmaları seçimler,kamuoyu,baskı grupları ve davranışları ile ilgilenir.

Siyaset Sosyolojisi:Toplumların aralarındaki güç dağılımlarının toplumsal neden ve sonuçları ile gücün tahsis(Bir şeyi bir kimseye veya bir yere ayırma) edilişinde değişimler yol açan toplumsal ve siyasal çalışmalar ile ilgilenen bir sosyoloji dalı olarak tanımlanır.

Siyaset Sosyolojisi siyasal olguların sosyolojik analizi ve daha çok siyaset,toplumsal yapılar ideolojiler ve kültür arası karşılıklı ilişkiler ile ilgilenmektedir.

• İktidar:Devlet gücü anlamına gelir ve başkalarını kontrol edebilme yeteneğidir.
• Otorite:Siyasal anlamda hükümetin meşru güç kullanımına denir.
• Meşruiyet:Hükumetin otoritesine boyun eğilmesine rıza gösterilmesidir.
• Paternalizm:Siyasal gücün vatandaşları adına kendi karar almasına denir. Bunu baba ile çocuk arasındaki ilişkiye benzete biliriz.

İktidar:güç,hükümeti yönetenler
Otorite:söz geçirme,yetki
Meşruiyet:hükümdarın yönettiği yönetim biçimidir.
Paternalizm:Devlet baba anlayışına sahip yönetim biçimi

Otorite Tipleri

Weber göre:otorite,itaatyoluyla istikrarın sağlandığı hiyerarşik bir ilişkidir.Otoriteyi ideal tip kavramıyla açıklamıştır ve üç otorite tipinden söz etmektedir.

• Geleneksel Otorite:Güç,otorite çerçevesinde gelenek,görenek inançlara dayanan otorite türüdür.iktidar sahibi otoritesinin meşruiyetini gelenek ve inanlardan almış olduğu kabul edilmiştir.
• Karizmatik Otorite:Güç,otorite ilişkisi bağlamında iktidarın meşruiyetinin liderin olağan üstü olduğuna inanılan niteliklerden kaynaklanan otorite tipine denir.Yönetilenler genelde liderde kutsallık ve kahramanlık özellikleri arar liderler kitleleri etki altına alma yeteneğine sahiptir
• Yasal - Akıcı Otorite:Güç,otorite ekseninde iktidar yönetme gücünü rasyonel aklın belirlemiş olduğu yasalardan almaktadır. Yöneticilerin iktidara geliş tipleri ve yetkileri rasyonel normlara açıkça belirtilmiştir.

Laiklik:Bütün din ve inançtan bireylerin,eşit koşul ve kurallara uyması gerektiği,hiç kimsenin üstün olmadığı bir toplum düzenini benimser.
Devlet:Amacı toplumun düzenli ve adaletin iyiliğin sağlanması olan belirli bir toprak parçasının üzerinde yerleşmiş insan topluluğuna dayanan, topraklar üzerinde bulunan her şey üstünde nihai meşru otoriteye sahip;siyasal bir örgüt ile donatılmış bir organizasyona denir.
Otoriter Devlet:Her çeşit muhalefetin yasaklanmış olduğu ve güçlü bir kişi veya grup yönetimine denir. Otoriter devlet modernleşmede geri kalmış ülkelerde diktatörlükler şeklinde görülmektedirler.
Totaliter Devlet:Toplumsal meşruiyetten yoksun olan toplumda bulunan bütün kurumları denetim altına alan kendini var etmiş bir devlet tipidir.
Demokrasi:Genel tanımı halkın kendi kendini yönetmesidir.Eşitliği sağlamak,özgürlüğü ve bağımsızlığı korumak ve ortak çıkarları savunmak ve herkesin çıkarlarını göz önünde bulundurarak etkili kararları almaya imkan sağlamak amacıyla en politik sistem olarak değerlendirilmiştir.

Demokraside günümüzde temel olarak iki farklı anlayış hakimdir

Katılımcı Demokrasi:Genellikle nüfusun daha az görüldüğü her vatandaşın karar sürecinde yer aldığı yönetim biçimine denir.Katılımcı demokrasinin ilk örneği Antik Yunan'daki nüfusun daha az bölümünün vatandaş olarak kabul edildiği dönemlerde görülmüştür. Günümüzdeki toplumların nüfus yoğunluğu katılımcı demokrasi imkansız hale gelmiş bulunmaktadır.
Temsili ve ya liberal Demokrasi:Bir toplum etkilemekte olan kararların topluluğun üyelerinin tamamı değil topluluğun seçmiş olduğu insanlar tarafından alındığı politik yapıya denir. seçimler,özgür bir kamuoyunun varlığı,yasama,yürütme ve yargı erklerinin(iş yapabilme gücü) paylaşımı temel kural olarak bulunmalıdır

İDEOLOJİ

18.Yüzyılda aydınlanma düşüncesi tarafından üretilmiştir, amacı toplumsal dünyayı anlamamız sağlamak ve farklı açıklama tarzları,toplumsal gerçeklikleri değişik dünya görüşlerine göre anlamlandırma çabası kısaca dünya görüşü olarak tamamlanır.

Başlıca İdeolojiler şu şekildedir

Aristokrasi ile burjuvazinin çatışması sonucunda ortaya çıkmış bir ideoloji liberalizm, en geniş anlamda bireysel hak ve özgürlüklerin güvencesi için devlet işleyişlerinin olabildiğince sınırlandırılmasını ifade etmektedir. "Bırakınız yapsınlar" düşüncesine dayanır liberalizm birey,özgürlük,akıl,adalet,hoşgörü ve farklılığı ele alan kendisine özgü bir önem ve bağlılık düzeni vardır.
Muhafazakarlık:Fransız devrimi öncesine var olmuş feodal ve aristokratik toplum kuralını savunan, aydınlanma ve Fransız Devriminin doğal hukuk bireyciliğine, eşitlik özgürlük ve halk egemenliğine karşı çıkan bir ideolojidir. Doğal ilkelere karşı modern toplum öncesindeki kurumsal düzeni savunan aile,din,yerel cemaat,lonca ve benzeri unsurların ahlaki yücelik taşıdığını vurgulayan ideolojidir.
Sosyalizm:Üretim araçlarının dağılımında ortaklaşa mülkiyete ve ya devlet mülkiyetine dayalı bir iktisadi(ekonomik)ve siyasal düzen olarak tanımlanan sosyalizm,endüstriyel kapitalizmin gelişmesi ile Avrupada meydana gelmiş sosyal ve ekonomik şartlara karşı bir tepki olarak gelişmiştir. Marksist düşünceden doğmuş kapitalizme karşı alternatif bir toplumsal formasyon öneren bir düşünce ve siyasi sistemidir. Faşizm:Devlet aygıtının çeşitli bir biçimde terör içeren egemenliğini,dolayısıyla güçler ayrımının ya da hukukun egemenliğinin olmadığı,sıklıkla ırkçı, ama milliyetçi bir küçük burjuva ideolojisini içeren siyasal partiyi,devleti ya da ideolojiyi tanımlamak için kullanılmaktadır.