Karşılaştırmalı Hukuk ve Hukuk Sistemleri

Karşılaştırmalı Hukuk ve Hukuk Sistemleri Konu Anlatımı

Belli bir toplumda o toplumu oluşturan insanlarca paylaşılan "hukuka ilişkin fikirler,tutumlar,değerler,kanılar ve beklentiler toplamı hukuk kültürünü oluşturur.

KARŞILAŞTIRMALI HUKUK

Hukuk disiplininin ve hukuk araştırmasında kullanılan yönteme karşılaştırmalı hukuk denir.

Hukuk sistemi:hukuk terminolojisinin çok-anlamlı terimlerdendir. Genellikle bir ülkedeki hukuk kurallarının dizge ya da birbirleriyle içsel bağları bulunan düzenek olduğunu ifade etmek için kullanılır. Ulusal hukuk sistemindeki alt düzenekleri ifade ederken "sistem" terimine başvurulur.

Örneğin: "ceza hukuku sistemi" , "infaz sistemi" ve benzeri.

Kıta Avrupası Hukuk Sistemi

Nordik ülkeler hariç Avrupa kıtasındaki ulusların hukuk düzenlerini Roma Hukuku'na dayalı olma özelliği temelinde kuşatan bir üst kavrama denir.

Hukuk sistemleri Arasında Bir Karşılaştırmadan Söz Edebilmek İçin üç unsur Bulunması bilimsel gerekliliktir.

1. Tarihsel Temeller
2. Toplumsal ve Kültürel Zemin
3. Hukuk Teknikleri

Bir hukuk düzeninin diğerinden farkı tarihsel olarak belirlenir.

Tarihsel geçmiş ulusal hukuk düzenlerini birbirinden ayırt eden hukuki düşünme biçimlerinin,hukuk terminolojisinin ve hukuki kurumların farklı tarihsel deneyimlere verdiği farklı yanıtlardır.

Hukuk kurallarının toplumsal ilişkileri düzeltmesini sağlayan etmenler

1. Din
2. Dil
3. Gelenekler
4. Sosyo Ekonomik Yapı

Hukuk kuralları düzenleyicisi oldukları toplumsal ilişki biçimlerini genellikle doğrudan yansıtır ve ya onları dönüştürmek için konulabilirler. varoluşlarını bu ilişkilerin temelinde yatan "dinsel,dilsel,geleneksel,sosyo-ekonomik" etmenlere borçludurlar

Örneğin: Toplumda kentsel değil kırsal yaşam biçimi egemen ise;
Yaşam biçimini sürdürmek ve dönüştürmek için gereken ilişkileri düzenleyecek hukuk kuralları varoluş gerekçelerini aynı kaynaktan, yani kırsal yaşam biçiminden alır.

HUKUK SİSTEMLERİ

Batı hukuk sistemi üç alt başlıkta kümelendirilir;

	BATI HUKUK SİSTEMLERİ
KITA AVRUPASI HUKUK SİSTEMİ	ANGLO-AMERİKAN HUKUK SİSTEMİ	SOSYALİST HUKUK SİSTEMİ

1-KITA AVRUPASI HUKUK SİSTEMİ

Kıta Avrupası Hukuku Nedir?

Avrupanın ada kısmında şimdiki Almanya,italya,Fransa,İspanya,Hollanda,Avusturya ve isviçre ülkelerinin bulunduğu çoğrafyada ortaya çıkmış gelişen hukuk sistemidir. Roma hukuku'nun yeniden canlandırılmasını temel alır.
Roma hukuku;kıta avrupasında,geleneksel hukuklarla yoğrulup, önemli tedvin hareketlerinden geçerek günümüz ulaşmıştır.

Tedvin:Bir ülkede dağınık halde bulunan hukuk kurallarının ait oldukları hukuk dalına bağlı olarak derlenip sistemli bir bütünlüğe kavuşturulması etkinliğidir.

Roma Hukuku Nedir?

Roma hukukunun kavramsal yapısını anlamak için kaynak ınstitutiones yani kurumlar başvurulmalıdır.

Roma şehrinin kuruluş tarihi MÖ 753 yılından, Doğu Roma imparatoru Justinianus'un MS 565 yılında ölümüne kadar geçen zaman içinde Roma'da egemenliği altındaki Akdeniz'i çevreleyen topraklarda uygulanmış olan hukuktur.

Gaius's institutions

	GAİUS'A GÖRE KURUMLAR (Institutions)
KİŞİLER (Personae)	ŞEYLER (Res)	DAVALAR (Actiones)

Bu bölümleme, Orta çağ'da,Pandekt hukuku'nda ve günümüz Roma hukuku temelli medeni hukuka ilişkin çağdaş yapıtlarda korunmuş olan bir sistematiktir. Roma hukuku aynı zamanda,Pandekt hukuku'nu ifade eder.

Pandekt Hukuku Nedir?

Orta çağ ve Rönesans sonrasında Avrupada'ki merkezlerde işlenen giderek yerel gelenek hukuklarının yerini almakla Kıta Avrupa'sında benimsenen bir özel hukuk kültürünü ifade eder.

Roma hukuku'nun Almanya'da geçerli olduğu bölge ve zaman gereklerinin düzenlenmiş hali olarak'da ifade edilir.

2-ANGLO - AMERİKAN HUKUK SİSTEMİ

ingiliz hukuku ve Amerikan hukuku Anglo-Ameriko hukuk sistemi içerisinde yer almaktadır. Kıta avrupası sisteminden farklı olarak ingiliz hukuku,yasama etkinliği sonucu olarak ortaya çıkmış Genel ve soyut düzenleme değil kimi örnek yargılı kararlarında işlenen çözümleri ifade etmektedir.

İngiliz Hukukunun kaynakları üç tanedir.

	İNGİLİZ HUKUKUNUN KAYNAKLARI
ORTAK HUKUK (COMMON LAV)	HAKKANİYET (EQUITY)	YASA HUKUKU (STATE LAW)

Örnek kararların mahkeme için bağlayıcı olması,ortak hukuku başından bir içtihat hukuku olarak belirledi. bir örnek karar ya bir üst mahkemece verildiği için bağlayıcıdır ve ya aynı mahkeme daha önce o kararı vermekte sonraki kararında kendini bağlamıştır.

Hakkaniyet Nedir?

Ortak hukukun aşırı biçimciliğinin karmaşık formüllerine göre değilde, yargıcın vicdanı ile hakkaniyet ilkelerine göre yargılanmasından doğan içtihat hukukudur.

Yasa Hukuku Nedir?

İngiliz hukuku'nun içtihattan sonraki ikincil kaynağıdır. Yasa hukuku, parlementonun çıkardığı yasalar, onayladığı anlaşmalar ve bunların uygulanma usul ve esaslarını gösteren düzenlemeleri kapsar.

• Amerikan Hukukunun Kaynakları
• Mahkeme İçtihatları
Amerikan Hukuku'nda İngiliz hukukunda olduğu gibi bağlayıcıdır.
• Yasama

Amerika birleşik devletlerinin federal yapısı, yasama alanında da sonuçlarını doğurur. bu sebepten amerikan yasalarının bir kısmı federal diğer kısmı eyalet yasalarıdır. aralarındaki uyum ve denge,geniş ölçüde ABD Anayasası ve mahkemelerce yorum üzerinden sağlanmaktadır.

3-SOSYALİST HUKUK SİSTEMİ

Sosyalist Demokrasi İlkesi Nedir?

Siyasal iktidarların,işçi sınıfı ve partisinin öncülüğünde,biçimsel burjuva demokrasisini yıkıp emekçilerin egemenliğini kuran,işçi sınıfı ve müttefiki toplumsal sınıflar eliyle kullanılması şeklinde tanımlanır. sosyalist hukukunun varlığının sebebi üretim araçlarının ortaklaşa mülkiyet tesis etmek ve diğer ekonomik ve kültürel koşullara uygun toplum düzenini ayakta tutarak sınıfsız ve devletsiz,hukuksuz bir toplum inşa etmenin önünü açmaktır.

Sosyalist Yasallık İlkesi Nedir?

Sosyalist toplum ilişkilerinin oluşturulması için araçsal bir değer taşımakta olan hukuka, ilgililerin itaati anlamına gelmektedir. söz konusu edilen ilke hem yurttaşlar ve yasa koyucu için bağlayıcıdır. yurttaşlar yönünden hukuka itaat yasa koyucu yönünden ise sosyalist düzenin ilkelerine uygun yaşama faaliyeti anlamına gelmektedir.

Demokratik Merkezcilik İlkesi Nedir?

İktidardaki komunist partisinin sosyalist devletin yönetim ve düzenleme ilkesidir.