İleri Yaş Sağlığı Kılavuzu: Yaşlılıkta Sık Görülen Hastalıklar ve Etkili Bakım Stratejileri

YAŞLILIKTA SİK GÖRÜLEN HASTALIKLAR VE BAKIM YÖNTEMLERİ

Yaşlanma, vücudun yaygın karşı dayanıklılığını daha hızlı ve sık hastalanmaya zemine hazırlayan doğal bir şekilde uygulanır. Günümüzde dünyanın giderek yaşlanması, sağlık alanındaki gelişmeler ve yaşamın gelişmesinin olumlu bir sonucu. Ancak bu durumda, yaşlılıkta sık görülen yayılma ve bu yaygınlaşmaya yönelik doğru bakım yaklaşımlarına daha fazla odaklanmamızı gerektirir.

Yaşlılık döneminde karşılaşılabilecek ruhsal problemlerden biri olan depresyon, zihinsel değişimler (hafıza, dikkat, problem çözme vb.) olumsuz gidişat ve genel yaşamda düşebilir.

Yaşlılıkta Sağlık Olumsuzley Etkileyebilecek Risk Faktörleri

Bazı koşullar ve yaşam tarzı ortaya çıkıyor, yaşlılık döneminde hem fiziksel hem de zihinsel sağlık üzerinde olumsuz kalıcı yol açılabilir. Bunlardan bazıları:

• Yetersiz fiziksel aktivite
• Sosyal izolasyon ve yalnızlık
• Sigara ve alkol gibi zararlı barındırannların tükenmesi
• Yetersiz veya dengesiz beslenme
• Kronik olan (diyabet, fantastik vb.) yetersiz çalışma
• Yetersiz kalmam ve aktivite

Öncelikli Bakım İhtiyacı Olan Yaşlılar

Bazı yaşlılar, özel konular nedeniyle daha ayrıntılı ve merkezi bakıma ihtiyaç duyabilirler. Bu gruplar genellikle şunlardır:

• Yalnız yaşayan ve sosyal destek sınırlama
• İdrar kaçırma (inkontinans) sorunu yaşayanlar
• Derin sosyal olanlar içinde
• Yakın desteği olacak akrabaları veya bakımları bulunmayanlar
• Birden fazla kronik sorunu (komorbidite)
• Fiziksel hareket ileri
• Demans (bunama) veya Alzheimer gibi nörodejeneratif hastalıkları olanlar

Yaşlı olabileceği ortam, kazalara yol açabilecek risk faktörleri (kaygan zeminler, yetersiz aydınlatma, dağınıklık vb.) göz önünde bulundurularak güvenli bir şekilde düzenlenmelidir. Hem yaşlıların hem de yakınlarının olası ev kazaları ve önlemler konusunda bilinçlendirilmesi hayati öneme sahiptir.

Yaşlı Bakımında Temel Prensipler

1. Güvenli Çevre Oluşturma

Yaşlı ve hasta bakımında güvenli bir yaşam alanı oluşturmak, düşme, çarpma gibi kazaları ve bunlara bağlı yaralanma risklerini en az indirmek için kritik olarak çalıştırılmasına sahiptir. Bu yeteneği;

• Zeminlerin kaymaz olması sağlanmalı, takılabilir kilim ve paspaslardan kaçınılmalıdır.
• Yeterli aydınlatma, özellikle gece koridorlarda ve banyoda önemlidir.
• Banyo ve tuvaletlere tutunma barları monte edilebilir.
• Eşyalar muhafazalı, yollar açık bırakılmalıdır.
• Kullanılan kolayca ve kolay bir yerde tutulmalıdır.

2. Hijyenik Bakım

Yaşlı bireyin kişisel hijyeni, ister evde ister kurumda olsun, büyük önem taşır. Öz bakımını kendisi yapabilen yaşlıların bu konuda teşvik edilmesi, yapamayanların ise bakımları tarafından günlük temizliklerinin düzenli ve eksiksiz bir şekilde yapılması risklerini azaltır, cilt sağlığını korur ve genel sağlık açısından olumlu etkiler. Bu, banyo, ağız bakımı, tırnak bakımı gibi rutinleri içerir.

3. Dengeli ve Yeterli Beslenme

Yaşlı insanların sindirim sistemi yavaşlayabildiğinden ve lezzetleri azaltabileceğinden, yiyeceklerin küçük beslenmeler halinde, sık aralıklarla ve kolay sindirilebilir biçimde tüketilmesi önerilir. programı;

• Yeterli protein, vitamin ve mineral içermelidir.
• Lifli yiyeceklera (sebze, meyveler, tam kırılmalar) ağırlığındak kabızlık önlenmelidir.
• Yeterli sıvı (özellikle su) kısıtlamalıdır.
• Tuz ve şeker tüketimi sınırlandırılmalıdır.
• Diş ve yutma problemleri varsa püre veya kıvamlı beslenme tercih.

4. Uyku düzeninin sağlanması

Yaşlı bireyler çeşitli eğlenceler uyku sorunları yaşayabilirler. Gece sık tuvalete kalkma, yaşa bağlı sinir hastalıklarından oluşan değişiklikler, kronik ağrılar, stres, vücut ısısındaki değişimler, solunum sıkıntısı veya genel uyku uykularının dayanıklı olduğu gibi fizyolojik stressizliğe yol açılabilir. Kaliteli uyku için;

• Düzenli bir uyku-uyanıklık saati belirlenmelidir.
• Yatak odasının sessiz, karanlık ve uygun ısıda olması gerekir.
• Yatmadan önce kafeinli içeceklerden ve ağır yemeklerden kaçınılmalıdır.
• Gündüz aşırı uykudan kaçınılmalıdır.

5. Hareket ve Dinlenme Dengesi

Yaygın kanının aksine, birçok birey yaş ilerleme fiziksel aktivitenin azalması oluşumunu değerlendirir. Oysa düzenli egzersiz ve fiziksel aktiviteler, yaşlılar için kas gücünü korumak, dengeyi artırmak, kemikten kurtulmak, kronik hastalıkların riskini azaltmak ve genel yaşamda desteklemek için uygulanabilecek en sağlıklı faaliyetlerdir. Yaşlı bireyin sağlık açısından uygun aktiviteleri (yürüyüş, hafif egzersiz hareketleri, yüzme vb.) doktor tavsiyesiyle belirlenmeli ve düzenli olarak yapılmalıdır. Aktivite kadar yeterli dinlenme gereklidir.

Unutulmamalıdır ki, onun yaşlı bireylerinin özellikleri farklıdır. Bu nedenle bakım planı kişinin özel olmalı ve düzenli olarak doktor kontrolü güncel olmalıdır. Ayrılıkta değişen yönetim ve kaliteli bir yaşamın sürdürülebilmesi için sevgi, sabır ve doğru bilgiyle yaklaşım esastır.